به نقل از «فارس»

بزرگترین مخزن ذخیره آب شرق کشور در قنات جهانی بلده احداث می‌شود

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۰۸۶۸۶

خبرگزاری فارس- خراسان جنوبی؛ براساس احتمالات قنات بلده در عصر ساسانی و در دل کوه‌های شرقی منطقه فردوس حفر شده است. این سازه آبی با دانش سنتی مدیریت می‌شود و آب استحصالی از آن سبب آبادانی منطقه فردوس، مزارع و باغ‌ها شده است. 

  قنات بلده، یک منظومه کامل تاریخی از استحصال آب است و نه تنها بخش عمده‌ای از زمین‌های کشاورزی نزدیک شهر فردوس را آبیاری می‌کند بلکه پس از پیمودن ۴۵ کیلومتر، بیش از ۲ هزار و ۳۸۲ هکتار از زمین‌های کشاورزی فردوس نیز توسط این قنات سیراب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

قنات جهانی بلده فردوس

سبقه ای به قدمت عصر ساسانی

تاریخ احداث آن به طور دقیق مشخص نیست در مستندات تاریخی آمده است که احداث قنات بلده مربوط به قبل از اسلام و دوره ساسانی است اما تاریخ نگاری‌های صورت گرفته از سفال‌های اطراف قنات حکایت از آن دارد که این قنات ۵۰۰ سال پس از قنات قصبه گناباد احداث شد. 

قنات بلده، آب‌های سطحی را از دره‌ها جمع آوری و در یک شبکه پیچیده به یکدیگر متصل می‌کند و منطقه فردوس، باغات و زمین‌های کشاورزی طول مسیر را سیراب می‌کند. 

این قنات به دلیل اهمیت ساختار و زنده بودن برای مردم بومی و افرادی که در منقطه فردوس زندگی می‌کنند بسیار حائز اهمیت است. 

در گذشته مالکان آب بلده به دلیل نبود امنیت قبل از مرگ خود، آب را وقف می‌کردند. 

قنات بلده فردوس بزرگترین، مهمترین و سازمان یافته‌ترین ساختار مردمی بهره‌برداری از قنات در ایران است، حتی در ۱۱ قنات جهانی دیگر این ساختار مردمی که تحت عنوان «میاه بلده طیبه تون» نامگذاری شده است وجود ندارد.

مجموعه قنات بلده فردوس به شماره ۳۰۱۶۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت است و تابستان سال ۱۳۹۵ در فهرست میراث جهانی نیز ثبت شد.

قنات جهانی بلده فردوس

 

انتخاب به عنوان سازه های آبی تاریخی

قنات بلده فردوس به عنوان یکی از چهار سازه تاریخی آبی ایران در اجلاس سالانه آبیاری و زهکشی و سومین اجلاس جهانی آبیاری که اول تا هفتم سپتامبر (۱۰ تا ۱۶ شهریور سال ۹۸ ) در کشور اندونزی برگزار شد، برای ثبت در بخش سازه‌های آبی تاریخی کمیسیون بین‌المللی آبیاری و زهکشی انتخاب شد. 

سال ۹۵  مسیر دسترسی گردشگران به بخش‌های داخلی آن ایجاد شد، این مسیر روی یکی از میله چاه‌های کاریز گرم، دهمین کاریز از مجموعه قنات بلده احداث شده تا گردشگران برای بازدید و آشنایی بیشتر با پیچیدگی‌های مهندسی قنات بتوانند از مسیرهای زیرزمینی بازدید کنند. 

در حال احداث بودن بزرگترین مخزن ذخیره آب شرق کشور در قنات بلده

بزرگترین مخزن ذخیره آب شرق کشور

آن طور که مهدی روشن، فرماندار فردوس امروز در گفت وگو با خبرنگار فارس از این شهرستان اظهارداشت: شاخصه مهم کشاورزی و گردشگری کشاورزی فردوس قنات جهانی بلده است که طول این قنات از مظهر تا زمین های کشاورزی ۳۰ کیلومتر است.

به گفته وی در قنات جهانی بلده فردوس نیز برای تامین آب کشاورزی منطقه بزرگترین مخزن ذخیره آب شرق کشور با ظرفیت یک میلیون متر مکعب در حال اجراست و این پروژه بر اساس برآورد جهاد کشاورزی حدود ۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد تا به سرانجام برسد.

وی ادامه داد: هرچند مقدمات مطالعات این طرح در گذشته انجام شده اما عملیاتی نشد و در این دولت صفر تا ۱۰۰ آن در حال انجام است و تا ماه آینده پایان عملیات خاکی آن را خواهیم داشت.

فرماندار فردوس اضافه کرد: همچنین قرار داد با پیمانکار با سرمایه ۴۵ میلیارد تومان بسته شده و پیمانکار نیز در حال کار است.

 مهدی جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم در بازدیدی که به تازگی نیازی شهرکی، معاون  آب‌وخاک وزارت جهادکشاورزی از استخر ذخیره آب بلده شهرستان فردوس گفت: این استخر با حجم ذخیره‌سازی یک میلیون متر مکعب در حال ساخت است که تاکنون ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و برای تکمیل و اتمام عملیات خاکی و آغاز آبگیری به ۳۰۰میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز دارد.

قنات جهانی بلده فردوس

وی افزود: اراضی زیر کشت که از قنوات بلده بهره‌مند می‌شود، در حال حاضر ۹۰۰هکتار است که پس از بهره برداری این استخر  به هزار و ۹۰۰ هکتار قابلیت افزایش خواهد داشت.

نیازی شهرکی، معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی هم در این بازدید گفت: قنوات اصلی‌ترین منبع تامین آب کشاورزی خراسان جنوبی است، که برای بهره‌برداری بهتر از این منابع آبی، احیاء انجام می‌شود.

وی افزود: همراه با مرمت قنوات، پروژه  مختلفی تعریف شده که استخر ذخیر آب بلده فردوس یکی از مهمترین این پروژه هاست که به منظور بهینه‌سازی مصرف آب و افزایش راندمان آبیاری در حال ساخت است و تلاشمان این است از منابع مختلف ملی و استانی، اعتبار لازم برای  تکمیل این پروژه را سریع تر تامین کنیم.

 

پایان پیام/

 

منبع: فارس

کلیدواژه: قنات جهانی بلده فردوس توسعه کشاورزی قنات جهانی بلده فردوس زمین های کشاورزی قنات بلده

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۰۸۶۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برآورد اولیه خسارت سیل به بخش کشاورزی/ ۱۰۱ رشته قنات آسیب دیدند

به گزارش خبرنگار مهر، مهدی جعفری ظهر شنبه در جمع خبرنگاران با بیان اینکه سیل خسارت سنگینی را به کشاورزی خراسان جنوبی وارد کرده است، اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های ارسالی از شهرستان‌ها، بالغ بر پنج هزار و ۴۴۳ میلیارد ریال برآورد اولیه خسارت سیل به زیربخش‌های کشاورزی استان است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اظهار کرد: بر اثر سیل خسارات قابل‌توجهی به زیربخش‌های کشاورزی استان از جمله قنوات، باغات، زراعت، دام و طیور، ابنیه‌ها، جاده‌های بین مزارع و ایستگاه‌های پمپاژ کشاورزی وارد شده‌است.

وی افزود: گروه‌های تعیین و ارزیابی خسارات پس از سیل در سطح مراکز بخش سازماندهی و تمام مناطق خسارت‌دیده نیز فهرست‌برداری شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی عنوان کرد: جبران خسارات سیل به کشاورزی این استان قدری دشوار است و بر اساس برآوردهای اولیه خسارات سیل به بخش‌های کشاورزی خراسان جنوبی، تخصیص اعتبارات ملی و استانی مورد نیاز است.

وی با بیان اینکه اکیپ‌های راهسازی در سطح اکثر مراکز جهاد کشاورزی مستقر بوده و مشغول ترمیم جاده‌های بین مزارع در بخش کوهستانی هستند، بیان کرد: همکاران مدیریت در شهرستان‌ها وگروه‌های جهادی در کنار کشاورزان و بهره برداران، کار لایروبی و پاکسازی باغات استان را انجام می‌دهند.

جعفری گفت: با استفاده از بیل‌های مکانیکی، لایروبی رسوبات جمع‌شده در پشت بندها انجام خواهد شد تا پیش از فصل آبیاری باغات زمینه آبیاری درختان و زمین‌های زراعی فراهم شود.

وی گفت: بر اساس گزارش‌های ارسالی، شهرستان‌های بشرویه و زیرکوه بیشترین میزان و حجم خسارت را اعلام نموده که این گزارش برآورد اولیه بوده و روند بررسی برای برآورد نهایی ادامه دارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه بیشترین خسارت به منابع آبی کشاورزی وارد آمده است، اظهار کرد: طبق گزارش‌های اولیه نشان می‌دهد که سیل به تعداد ۱۰۱ رشته قنات، ۱۱ هزار و ۶۰۰ هکتار اراضی زراعی و باغی، ۳۳۷ رأس دام سبک، ۵۲۰ کیلومتر ایل راه، ۱۱۰ کیلومتر جاده بین مزارع و ۱۷ کیلومتر مسیر انتقال آب خسارت وارد کرده است.

جعفری گفت: البته تاکید می‌گردد که گزارش برآورد اولیه بوده و روند بررسی برای برآورد نهایی ادامه دارد.

کد خبر 6090006